نمودار رشد کسبوکار چیست؟
کسبوکارها در مراحل توسعه و اسکیل آپ از ابزارهای مختلفی استفاده میکنند. نمودار رشد کسبوکار یکی از این ابزارهاست. شما با استفاده از این نمودار میتوانید بیزینس خودتان را تجزیه و تحلیل کنید و وضعیت فروش یا رشد محصول را در دورهها و موقعیتهای مختلف بسنجید. در ادامه، مراحل نمودار رشد کسبوکار را توضیح میدهیم.
مراحل منحنی رشد کسبوکار
منحنی رشد کسبوکار، مراحل رشد یک ایده کاری را نشان میدهد. در ابتدای راهاندازی شرکت یا ساخت محصول، شما یک ایده دارید و بعد آن را به بلوغ میرسانید. منحنی رشد از مراحل تناسب مسئله با راهحل، حداقل محصول قابل ارائه یا MVP، تناسب محصول با بازار، مقیاسپذیری و بلوغ تشکیل شده است. در ادامه، هر کدام از این مراحل را توضیح میدهیم.
تناسب مسئله با راهحل
اولین مرحله در نمودار رشد، ایجاد هماهنگی بین مشکل و راهحل است. محصول شما باید پاسخ یک مسئله باشد و مشکلی از مخاطب، مشتری یا کاربر را حل کند. اگر بتوانید بین مسئله و راهحل تناسب ایجاد کنید، میتوانید مراحل بعدی را هم پشت سر بگذارید. کتابها و دورههای آموزشی متعددی برای ایجاد تناسب ایده با مشکل وجود دارد. مثلا، کتاب استارتاپ ناب از اریک ریس در روند پیدا کردن حل مسئله به شما کمک میکند.
علاوهبر اینها، بهتر است با متخصصها و افراد مختلف مشورت کنید و سوال بپرسید. همچنین، برای بررسی راهحل پیشنهادی، میتوانید تست تقاضا برگزار کنید. لندینگپیجها و کمپینهای سرمایهگذاری جمعی نمونهای از این تست هستند. اگر مشتریها و کاربرها واکنش مثبتی نشان دادند، میتوانید مطمئن باشید که محصول متناسب با مسئله است.
در نهایت، برای ساخت MVP میتوانید از نتایج مصاحبهها و تستهای تقاضا استفاده کنید.
اگر در ایجاد هماهنگی بین مسئله و راهحل پیشنهادی به اطلاعات بیشتری احتیاج دارید و میخواهید آگاهانهتر جلو بروید، ما دوره مبانی مدیریت محصول ریفورج را پیشنهاد میکنیم.
ساخت MVP یا Minimum Viable Product (کمینه محصول پذیرفتنی)
در این مرحله، باید با کمترین سرمایه مالی و زمانی، ایده محصول را تست کنید. نتیجه این تست، تقاضای بازار و مخاطبان هدف را نشان میدهد. بنابراین، شما میتوانید اطلاعات بیشتری از رفتارهای مشتری به دست آورید. بهعلاوه، ساخت MVP ریسک کار شما را تا حد زیادی کاهش میدهد. با انتشار MVP میتوانید روی جذب مشتری کار کنید.
نکته مهم این است که فرایند ساخت کمینه محصول پذیرفتنی ممکن است ۱ تا ۶ ماه طول بکشد. بهعلاوه، انواع مختلفی از این محصول وجود دارد. شما باید با توجه به کسبوکار خودتان، نوع درست را تشخیص دهید. برای اینکه بتوانید کاربران اولیه را شناسایی کنید، میتوانید از کانالهای ارتباطی و شبکههای اجتماعی استفاده کنید. فراموش نکنید که در مرحله ساخت MVP، به سرمایهگذاری زیادی احتیاج ندارید.
تناسب محصول با بازار
یکی از مهمترین مراحل نمودار رشد کسبوکار، ایجاد تناسب بین محصول و بازار است. محصول شما باید طبق نیازهای بازار هدف باشد. فرایند ایجاد تناسب محصول با بازار یک چرخه است. شما در این چرخه نیازهای مشتری را درک میکنید، محصول را آزمایش میکنید و یاد میگیرید. در این مسیر، مشتریهای ثابت به مشتریهای دائمی و وفادار تبدیل میشوند.
این افراد میتوانند نقش یک بازاریاب را برای محصول شما ایفا کنند و با بازاریابی دهان به دهان، محصول را به دیگران معرفی کنند. بنابراین، اگر محصول شما با بازار متناسب باشد، به موفقیت زیادی در نمودار رشد کسبوکار میرسید.
دوره تناسب محصول با بازار ریفورج به طول کامل درباره این افراد توضیح میدهد و نکات آن را بیان میکند. شما با گذراندن این دوره میتوانید مفاهیم تناسب بیان با بازار، بهینهسازی قیف فروش و تناسب کانال و توزیع محصول را یاد بگیرید.
نکات ضروری مربوط به ایجاد تناسب محصول با بازار (Product-market fit)
برای اینکه بدانید، فرایند تناسب محصول با بازار را را به خوبی انجام دادهاید، باید نرخ نگهداشت مشتری را بررسی کنید. هرچقدر نرخ نگهداشت مشتری بالا باشد، محصول شما طرفدارهای بیشتری در بازار و مخاطب هدف دارد. همچنین، انجام تست تناسب محصول با بازار، برگزاری نظرسنجی از کاربرها، محاسبه شاخص وفاداری مشتری و اندازهگیری منظم نرخ نگهداشت مشتری در طول زمان از فعالیتهای ضروری Product-market fit هستند.
مقیاسپذیری
بعد از مرحله ایجاد تناسب محصول با بازار، وارد فاز مقیاسپذیری میشوید. طبق مفاهیم رشد کسبوکار، مقیاسپذیری به معنای جذب تعداد زیادی مشتری در مدت زمان کم است. در فاز مقیاسپذیری، میزان سرمایهگذاری کم است و شما میتوانید از افراد متخصص برای گسترش کسبوکار استفاده کنید.
نکته مهم این است که شما میتوانید برای جذب مشتری از کانالهای مختلفی استفاده کنید. ممکن است بعضی از کانالها اشباع شده باشند. در چنین مواقعی، باید از کانالهای دیگر استفاده کنید و کانالهای جدید را کشف کنید. در فرایند مقیاسپذیری، باید سراغ متخصصها بروید و برای هر کانال، فرد آگاه و باتجربهای را استخدام کنید. در نهایت، بعد از آگاهی از روند پیشرفت کارها، میتوانید برای هر کانال، یک دستورالعمل رشد بنویسید.
بلوغ
آخرین مرحله در نمودار رشد کسبوکار، بلوغ است. در این فاز، محصول شما به بلوغ میرسد و کاربرهای زیادی را جذب کرده است. اگر کسبوکار شما کوچک است، رشد آن بعد از مرحله بلوغ کم میشود. اما رشد کسبوکار در شرکتهای برتر تکنولوژی جهان مثل فیسبوک و لینکدین، هیچوقت تمام نمیشود.
مثلا، شرکت لینکدین ۲۰ ساله است، ولی همچنان راههای رشد و توسعه را کشف میکند. مثال دیگر، شرکت اسنپ است. این شرکت بعد از گذشت چند سال، همچنان خدمات خودش را بیشتر میکند و روشهای مختلف توسعه را بررسی میکند. اگر کسبوکار شما در مرحله بلوغ قرار دارد، میتوانید به فکر توسعه آن در کشورهای خارجی باشید یا در تیم رشد سازمان سرمایهگذاری کنید.
بهعلاوه، شما میتوانید سراغ کاربران هدف احتمالی بروید. این افراد هنوز محصول شما را امتحان نکردهاند و ممکن است نسبت به آن تردید داشته باشند. سعی کنید اعتماد آنها را جلب کنید و دلایل استفاده نکردن از محصول را کشف کنید. آزمایش مداوم، ایجاد کانالهای رشد جدید و ارتقای ویژگیهای محصول از جمله فعالیتهای مرحله بلوغ هستند.
سخن آخر
نمودار رشد کسبوکار یکی از مفاهیم بنیادین هک رشد است. اگر به عنوان مشاور، مدیر و سرمایهگذار در سازمان فعالیت میکنید یا کسبوکار خودتان را دارید، بهتر است با مراحل مختلف این نمودار آشنا شوید. ما در این مقاله، درباره انواع فازهای نمودار رشد کسبوکار صحبت کردیم و فعالیتهای مربوط به هر مرحله را شرح دادیم. اگر درباره، هر کدام از بخشهای این نمودار سوال دارید، میتوانید در بخش کامنت با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید